Ένα βαρύ γλυκό @xparis

Είχα πολύ καιρό να γράψω στο μπλογκ. Εδώ και δυόμισι περίπου χρόνια, το έχω ρίξει στη μελέτη των υπηρεσιών Web 2.0, και μέχρι τώρα σπάνια είχα βρει κάτι που να με ξαφνιάζει αρκετά για να έχω την ανάγκη να το μοιραστώ.

Όπως ισχύει για το Facebook, έτσι και για το Twitter, μπήκα περισσότερο επειδή είναι κάτι που "πρέπει να το μάθω". Θα αναφερθώ σε άλλο ποστ για το σημαντικό ζήτημα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Ωστόσο, αυτό που μου έκανε απόψε εντύπωση, ήταν η παρακολούθηση του ντιμπέιτ των 6 αρχηγών. Το παρακολούθησα από το TVXS, από όπου και ενημερώνομαι συχνά για τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα. Το τι είπαν οι πολιτικοί αρχηγοί δεν με εξέπληξε (αν και το γεγονός της ύπαρξης ισότιμου λόγου μεταξύ των αρχηγών μου άρεσε, πέρα από τα διάφορα προβλήματα της διαδικασίας).

Αυτό όμως που πραγματικά γούσταρα, ήταν η συζήτηση στο Twitter, με tag #deb8. Η κουβέντα ήταν ένα πραγματικό καφενείο! Και λέω πραγματικό, γιατί υπάρχουν και ψεύτικα, όπου συχνά διάφορα τρολ πετάγονται και διαλάνε την κουβέντα. Θυμάμαι τα καφενεία, μέχρι τη δεκαετία του '90: υπήρχαν τα καφενεία των δεξιών, των Πασόκων, των αριστερών. Εκεί, οι άνδρες με τα κομπολόγια, άραζαν και πετούσαν ατάκες. Κουβέντες του καφενείου... Ωστόσο, όσο η κρίση των ιδεολογιών προχωρούσε περισσότερο, όσο ο ελεύθερος χρόνος μειωνόταν (και διάφορα άλλα όσο...) τα συγκεκριμένα καφενεία άρχισαν να χάνουν το νόημα και τον κόσμο τους.

Δεν έχω καμιά ρομαντική διάθεση για τα ανδροκρατούμενα καφενεία της παλιάς εποχής. Ωστόσο, σε σχέση με τις καφετέριες που πήραν τη θέση τους (πασαρέλες όπου οι καθήμενοι στο ένα τραπέζι σχολιάζουν τους καθήμενους το διπλανού χαμηλόφωνα) τα καφενεία ήταν σαφώς πιο κοινωνικά.

Το καφενείο λοιπόν ήταν ένας χώρος όπου ο καθένας μπορούσε να πει ότι του κατέβαινε, και όλοι μαζί να "χωνέψουν" ταυτόχρονα τις σκέψεις τους, σαν μια "παρέα". Ούτε πολύ φίλοι, ούτε όμως πολύ άγνωστοι, μοιράζονταν μια "ατμόσφαιρα" που δεν ήταν ούτε συζήτηση, ούτε συγκέντρωση. Και βέβαια, όταν γυρνούσε καθένας σπίτι του, ή και για μέρες μετά, θα διηγόταν στην επόμενη παρέα: "άκου τι είπε ο τάδε στο καφενείο". Φήμες και ράδιο-αρβύλες, καλαμπούρια και πειράγματα θα διαδίδονταν μαζί με ιδέες που κρύβουν μια αυθεντική λαϊκή σοφία. Ωστόσο, η "πεμπτουσία του καφενίου" βρισκόταν ακριβώς στην εφήμερη ατμόσφαιρα της στιγμής. Αν απομόνωνες μια φράση έχανες την πραγματική ουσία. Την ουσία που βρισκόταν στο "όλο".

Αυτό ακριβώς ένιωσα ότι μοιράζομαι με τους υπόλοιπους "θαμώνες" του #deb8. Το γεγονός ότι τα σχόλια προέρχονταν από το λογαριασμό Twitter του καθένα/καθεμίας, βοηθούσε στο να αποφευχθούν τα τρολ. Επίσης, το γεγονός ότι το Twitter σε περιορίζει σε μηνύματα 140 χαρακτήρων, βοήθησε στο να αποφευχθούν τα "βαριά πεπόνια". Και τέλος, το γεγονός ότι το ποιος έχει την πιο δυνατή φωνή δεν παίζει κανένα ρόλο στο keyboard βοήθησε στο να έχουν ίση συμμετοχή στο "παιχνίδι" άντρες και γυναίκες.

Αυτό το cyber-καφενείο έχει λοιπόν όχι κάτι από τον "αέρα" του παλιού καλού καφενείου, αλλά και κάτι περισσότερο...

Να πάμε όμως λίγο πιο πέρα. Σκεφτείτε ότι είστε για παράδειγμα καθηγητής πανεπιστημίου Όπως και οι αποψινοί πολιτικοί, έχετε προετοιμαστεί για τη διάλεξή σας. Και πείτε ακόμα ότι δεν είστε κανένα από αυτά τα ψώνια που συναντά κανείς συχνά - πυκνά στα πανεπιστήμια, αλλά ότι πραγματικά θέλετε να περάσετε κάποια γνώση στους φοιτητές σας. Αν πραγματικά ενδιαφέρεστε λοιπόν για αυτό, σας ενδιαφέρει και το τι λένε οι φοιτητές σας μεταξύ τους. Ωστόσο το σχόλιο "αν έχετε κάτι να πείτε, πείτε το να σας ακούσει όλο το αμφιθέατρο", δεν ενθαρρύνει και τόσο τη συμμετοχή στη συζήτηση... Και ούτε ισχύει από την άλλη ότι τα σχόλια του καφενείου (τύπου "τι λέει τώρα ο άνθρωπος") στερούνται ουσίας. Βέβαια, όταν είναι προφορικά, λειτουργούν μάλλον διαλυτικά. Στο βαθμό όμως που μπορούν να συνδυαστούν με την κανονική ροή του λόγου, μπορούν να ληφθούν υπ'όψη από τον καθηγητή, έτσι ώστε η επόμενη διάλεξη να είναι πιο κατανοητή στο συγκεκριμένο σημείο. Φανταστείτε, τέλος, τον καθηγητή να λέει, "κύριοι, μιλήστε ελεύθερα, εγώ θα κάνω το μάθημά μου". Και μετά να μελετάει τα σχόλια των φοιτητών, για να βελτιώσει τη δουλειά του. Βέβαια, μπορεί και να τα χρησιμοποιήσει εν ήδη ρουφιανιάς, αλλά παραδεκτήκαμε από την αρχή ότι δεν πρόκειται από τους καθηγητές-ψώνια. Στην τελευταία περίπτωση, απλά οι φοιτητές θα πέρνουν τα μέτρα τους και θα το κάνουν στα κρυφά ;)

Εν πάση περίπτωση, για να το κλείνω, έφερα το παράδειγμα του καθηγητή για να πώ το εξής: σήμερα μου φάνηκε σαν η περίοδος του μονολόγου, της διάκρισης μεταξύ του "έχων το λόγο" και του "δεν έχω" να έχει τελειώσει... Η μαζική επικοινωνία ξεφεύγει από το μοντέλο πομπου-δέκτη. Αλλά πολύ περισσότερο, το διαδίκτυο γίνεται ένας όλο και πιο ζωντανός και διαδραστικός χώρος συνάντησης... που έχει φάση!