Από τον κοινωνικό συμβιβασμό στη συνεργασία για την ανάπτυξη

Από την εκλογή της νέας κυβέρνησης μέχρι σήμερα, ζούμε την ανάδυση μιας νέας εποχής. Ο βηματισμός κόντρα στο ρεύμα των ευρωπαϊκών θεσμών, που σημαδεύει αυτή την περίοδο, θα πρέπει να θεωρηθεί ο κανόνας της εποχής καθαυτής, κι όχι μια παρένθεση που θα λήξει με μια σύντομη διαπραγμάτευση. Ομως ο χρόνος είναι σχετικός και η διάρκειά του δεν εξαρτάται από κάποιο ρολόι, αλλά από μια σειρά προχωρήματα που απαιτούνται για το πέρασμα από μια εποχή στην επόμενη. Μεταξύ των προϋποθέσεων της μετάβασης είναι και η ανάγκη ενός κοινωνικού συμβολαίου «νέου τύπου».

Μέχρι και πριν από τα μνημόνια, η κυρίαρχη έννοια του κοινωνικού συμβολαίου ήταν αυτή του συμβιβασμού μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Από τη μία η εργοδοσία, από την άλλη τα συνδικάτα και κάπου ανάμεσα οι υπόλοιποι, το μοίρασμα των κερδών μιας –έωλης, απ’ ό,τι αποδείχτηκε– ανάπτυξης ήταν θέμα κοινωνικού διαλόγου, απεργιών, συμβιβασμών, εν ολίγοις ισορροπίας ισχύος.

Ανεξάρτητα από τα επιμέρους επεισόδια αυτού του είδους του κοινωνικού συμβιβασμού –ή της ταξικής πάλης, αν προτιμάτε– και το πώς ο καθένας μας τοποθετήθηκε στην κάθε συγκυρία, δεν έχουμε παρά να αναγνωρίσουμε την ανεπάρκεια των θεσμών που εκφράζουν τους κοινωνικούς εταίρους, τόσο δομική όσο και προγραμματική, στο να εμποδίσουν την καταστροφική πορεία των μνημονίων. Το γεγονός της ραγδαίας ανόδου στην πολιτική εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ χωρίς μια ταυτόχρονη ανασυγκρότηση των θεσμών αυτών είναι μια απόδειξη της αναντιστοιχίας μεταξύ κοινωνικών διαθέσεων και κοινωνικών δομών.

Διαβάστε το άρθρο στην Εφημερίδα των Συντακτών.