Για την ομιλία του ΓΑΠ

Είμαι έκπληκτος από την έκπληξη που δημιούργησε η ομιλία του ΓΑΠ στη Θεσσαλονίκη, σε σχέση με τον κόσμο που ασχολείται με την τεχνολογία. Είναι προφανές από πριν τις εκλογές ότι προσπαθεί να το παίξει ο "Ομπάμα της Ελλάδας".

Αλλά επειδή αναφέρεται σε συγκεκριμένα παραδείγματα που αποτελούν το κέντρο του διδακτορικού μου (Opencoffee, on-line πλατφόρμες, εφαρμογές iPhone) νιώθω κάπου μια υποχρέωση να μοιραστώ τις σκέψεις μου.

Η πρώτη σκέψη που μου ήρθε στο μυαλλό ήταν ο Ομπάμα. Χαρακτηριστικά, μιλώντας με ένα διευθυντή μιας πολύ γνωστής πλατφόρμας ελεύθερου λογισμικού στο Παρίσι (σε ένα από αυτά τα co-working spaces τύπου Opencoffee) λίγο πριν τις αμερικάνικες προεδρικές εκλογές, μου εκμυστηρεύτηκε ότι άμα δεν έβγαινε ο Ομπάμα θα το σκεφτόταν πολύ σοβαρά να αλλάξει χώρα! Επιπλέον, ο Ομπάμα στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο από το λόμπυ των εταιρειών της Silicon Valley τύπου Google σε σύγκρουση με το λόμπυ των εταιρειών του πολέμου.

Παρά το ότι υπάρχουν πολιτικά ζητήματα ανοικτά και σε αυτού του είδους τις εταιρείες (πχ. ιδιωτικότητα), η Silicon Valley πολιτικά και πολιτισμικά είναι μια "άλλη Αμερική", στα μάτια πρώτ'απ'όλα των ίδιων των Αμερικάνων. Κάποια ιστορικά γεγονότα είναι γνωστά (όπως πχ το αντιπολεμικό κίνημα και το Γουντσοκ στην περιοχή). Σε μια πρόσφατη επίσκεψή μου (για ερευνητικούς λόγους) μπόρεσα να δω και κάποια άλλα. Πχ. το ΦΠΑ ότι στην περιοχή είναι 6% και ότι στα μαγαζιά οι πωλητές μιλάνε συνήθως και ισπανικά, λόγω της ισπανόφωνης κοινότητας που κατάγεται από το Μεξικό. Θέλω να πώ δηλ. ότι η ανοικτή κουλτούρα που βλέπουμε και να μεταφράζεται στις τεχνολογίες μέσω του ανοικτού λογισμικού και της ανοικτής αρχιτεκτονικής δεν έπεσε από τον ουρανό. Επιπλέον, ο Ομπάμα εξέφρασε όχι μόνο τη "δίψα για καινοτομία" σκέτη, ξερή. Την ένταξε σε ένα γενικότερο πολιτικό λόγο για "Αλλαγή", και ένα πρόγραμμα όπου η προμετωπίδα του είναι η κοινωνική ασφάλιση για όλους.

Κάμερα πάλι πίσω στην Ελλάδα. Μπορώ να φανταστώ την ικανοποίηση όσων συμμετέχουν στα πετυχημένα παραδείγματα του ΓΑΠ, αφού είναι μια αναγνώριση για την εργασία τους. Ωστόσο, δεν μπορώ να μη σκεφτώ ένα σωρό άλλα πράγματα. Πχ, η πρώτη κίνηση της κυβέρνησης, πριν κάν ανακοινώσει το πρόγραμμά της, ήταν να την πέσει στα Εξάρχεια. Τον κατεξοχήν ανοικτό χώρο της Αθήνας, με δεκάδες εκδοτικούς οίκους δραστηριους στην περιοχή κτλ κτλ. Και μάλιστα στο καφέ Φλοράλ, που έχει χαρακτηριστικά "Opencoffee" (wifi, βιβλία, κόσμο που διαβάζει...). Μετά η σκέψη μου πάει στην πλατεία του Άγ(ρ)ιου Παντελεήμοντα και τα πογκρόμ ενάντια στους μετανάστες, με την κάλυψη και ενίοτε τη συμμετοχή της αστυνομίας. Και βέβαια, τη Siemens.

Αλλά το χειρότερο ίσως είναι ότι η αναφορά σε αυτό το "ανοικτό μοντέλο" γίνεται για να το αντιπαραβάλλει (ο ΓΑΠ) με μια "παλιά κοινωνία". Αν δούμε όμως ποια είναι αυτή η παλιά κοινωνία στην οποία επιτείθεται, είναι οι γιαγιάδες που βλέπουν μείωση της σύνταξής τους, οι καθηγητές... ενώ ακόμα ψάχνουμε να δούμε που πήγαν τα λεφτά της Siemens και των γιατρών του Κολωνακίου. (για τράπεζες και εφοπλιστές να μη μιλήσω καλύτερα).

Θα μου πείτε. ΟΚ. Καλό όμως δεν είναι που τους ανέφερε; Δεν ξέρω. Η οικιότητα είναι μια από της βασικές προϋποθέσεις για να λειτουργήσουν τέτοιοι χώροι. Σίγουρα προκύπτουν "σταρ", αλλά αυτοί προκύπτουν μέσα από την αναγνώριση της δουλειάς τους από τους ομοίους (peer) τους και όχι από το κράτος. Το κράτος θα περίμενε κανένας να ανακοινώσει τίποτα έργα τύπου δίκτυα, να δώσει τίποτα υποτροφίες σε φοιτητές/διδακτορικούς και τέτοια. Αλλά δεν ακούσαμε κατι σχετικό στη ΔΕΘ.